Sunday, October 09, 2011

Franco Berardi Bifo: Γνωστική εργατική τάξη (Κογκνιταριάτο) και Υποκειμενοποίηση

σε μορφή open office το βρίσκετετε στο rebelnet

Μετάφραση – Επιμέλεια: Θοδωρής Σάρας

Πρωτότυπο: Franco Berardi Bifo, Cognitarian Subjectivation e-flux journal, November 2010, v. 20

Τα πρόσφατα χρόνια γίναμε μάρτυρες ενός νέου τεχνο-κοινωνικού πλαισίου σύγχρονης υποκειμενοποίησης. Και θα ήθελα να αναζητήσω αν μία διαδικασία αυτόνομου, συλλογικού αυτοπροσδιορισμού είναι δυνατή στην παρούσα εποχή. Η έννοια της “γενικής διάνοιας” που συνδέεται με την ιταλική μετα-εργατιστική σκέψη στα 1990 (Paolo Virno, Maurizio Lazzarato, Christian Marazzi) δίνει έμφαση στην διάδραση ανάμεσα στην εργασία και τη γλώσσα: η κοινωνική εργασία είναι ο ατελείωτος ανασυνδυασμός μυριάδων θραυσμάτων παράγοντας, επεξεργάζοντας, διανέμοντας, και αποκωδικοποιώντας σημεία και πληροφοριακές μονάδες κάθε είδους. Κάθε σημειωτικό τμήμα που παράγεται από έναν πληροφοριακό εργάτη πρέπει να ανταποκρίνεται και να ταιριάζει σε αναρίθμητα άλλα σημειωτικά τμήματα προκειμένου να μοροφοποιήσει το συνδυαστικό πλαίσιο του πληροφοριακού- εμπορεύματος, του σημειο-κεφαλαίου.

Το σημειο-κεφάλαιο τοποθετεί τις νευρο-ψυχικές ενέργειες στην εργασία, υποβάλλοντας τες στη μηχανιστική ταχύτητα, αναγκάζοντας την γνωστική δραστηριότητα να ακολουθήσει το ρυθμό της δικτυωμένης παραγωγής. Ως αποτέλεσμα, η συναισθηματική σφαίρα συνδεδεμένη με τη νόηση πιέζεται στα όρια της. Ο κυβερνοχώρος υπερφορτώνει τον κυβερνοχρόνο, γιατί ο κυβερνοχώρος είναι μία απεριόριστη σφαίρα η ταχύτητα της οποίας επιταχύνεται χωρίς όρια, ενώ ο κυβερνοχρόνος (ο οργανικός χρόνος της προσοχής, της μνήμης, της φαντασίας) δεν μπορεί να επιταχυνθεί πέρα από ένα συγκεκριμένο σημείο – αλλιώς σπάζει. Και πραγματικά σπάζει, καταρρέει κάτω από το στρες της υπερ-παραγωγικότητας. Μία επιδημία πανικού και κατάθλιψης διαχέεται τώρα σε ολόκληρα τα κυκλώματα του κοινωνικού εγκεφάλου. Η τωρινή κρίση στην παγκόσμια οικονομία έχει πολλά να κάνει με αυτό το νευρικό κλονισμό. Ο Μαρξ μίλησε για την υπερπαραγωγή, εννοώντας την υπέρβαση των διαθέσιμων αγαθών που μπορούν να απορροφηθούν από την κοινωνική αγορά. Αλλά σήμερα είναι ο κοινωνικός εγκέφαλος που δέχεται επίθεση από την συντριπτική προσφορά των αγαθών που απαιτούν προσοχή. Το κοινωνικό εργοστάσιο έχει γίνει το εργοστάσιο της δυστυχίας: η γραμμή συναρμολόγησης της δικτυακής παραγωγής εκμεταλλεύεται άμεσα την συναισθηματική ενέργεια της γνωστικής τάξης.